Bankacılık dalının seçim öncesi sürat kesmeye başlayan kredi iştahı, kredi faizlerini de tepelere taşıdı. Bilhassa seçimlerin birinci çeşidi sonrasında faizlerde yükseliş hızlandı. Merkez Bankası (TCMB) datalarına nazaran, bankalarda ortalama gereksinim kredisi faizleri 2 Haziran haftasında yüzde 40,14’e yükseldi. Muhtaçlık kredilerinde bu ortalama faiz düzeyi en son Eylül 2003’te görülmüştü. Bankacılar seçiminin birinci tipinin akabinde başlayan sert artış serisinin sürdüğünü söylüyor.
Sözcü‘den Mehtap Özcan Ertürk‘ün haberine nazaran, yüksek faiz oranları kredi kullanımında caydırıcı olurken, birtakım bankalar taşınabilir hizmetlerinde gereksinim kredisi müracaat kanallarını kapatma yoluna dahi gitti. Birçok vatandaşın krediye erişim kanalları tıkanırken, erişebilenler de yüzde 60’lara ulaşan faizlerle karşı karşıya kalıyor. Bankacılık kesiminin, muhtaçlık kredilerinde faiz referans faizin 1,8 katını aşarsa (yıllık yüzde 18,7) yüzde 20, iki katını aşarsa (yıllık yüzde 20,7) yüzde 150 oranında tahvil yükümlülüğü var.
VADEYİ DE SINIRLADILAR
Bankacılık bölümü kaynakları muhtaçlık kredisinde çoğunlukla 70 bin lira altı kullanımların onaylandığını, birtakım bankaların vadeleri de 9 ayda sonlandırdığını belirtiyor. Siyaset faizi yüzde 8, iken, bankacılık dalında bir dizi kelamlı ve yazısı makro ihtiyati önlemle uygulanan sıkı para siyaseti kredi kanallarını kilitlemiş durumda. TCMB‘nin ise önümüzdeki birinci toplantı tarihi olan 22 Haziran’da faiz artırımına gideceğine kesin gözüyle bakılırken, bankacılık bölümü kaynakları da “sektörün faiz artırımında evvel olağanlaşma adımlarını görmek istediklerini” lisana getirdi.
MEVDUAT YARIŞI TAM GAZ SÜRÜYOR
Bankacılık kesimi kredilerden frene basarken, makro ihtiyati tedbirler nedeniyle amaçları yakalamak için mevduat faizi yarışına sürat verdi. 2 Haziran haftasında ortalamada yüzde 37,39’a ulaşan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi, bölüm kaynaklarına kimi bankalarda yüzde 50’lere kadar çıktı. Bankalar, TL mevduat oranında yüzde 60 ve yabancı para dönüşüm oranında gayelerini tutturmak zorunda. Bu mecburilik TL mevduat faizlerinde sert yükselişin sürmesine neden oluyor.