İran’ın önde gelen bir insan hakları aktivisti, BBC’ye hapishaneden yazdığı mektubunda, son hükümet aykırısı protestolarda gözaltına alınan bayanların uğradığı cinsel ve fizikî tacizi anlattı.
Narges Mohammadi, bu tıp taarruzların son protestolarda daha yaygın hale geldiğini söyledi. Mohammadi, Tahran’ın epey makus anılan Meskenin Hapishanesi’nde uzun bir mahpus cezasını çekmek için bulunuyor.
Protestolar, İslami kıyafet yönetmeliğini ihlal ettiği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Amini‘nin Eylül ayında gözaltında vefatıyla tetiklendi. İnsan hakları savunucuları, 69’u çocuk olmak üzere 500’den fazla protestocunun öldürüldüğünü, binlerce kişinin de tutuklandığını söylüyor. Onlarca İran güvenlik görevlisinin de öldüğü bildiriliyor. Gözaltına alınanların birçoğunun azaba ve öteki makus muameleye maruz kaldığı sav ediliyor.
Mohammadi, Nobel Barış mükafatı sahibi Şirin Ebadi‘nin kurduğu İnsan Hakları Savunucuları Merkezi’nin lider yardımcısı. 2011’den beri çok sayıda mahpus cezası aldı ve şu anda “propaganda yapmaktan” cezaevinde. Hücre mahpusunda olmayan Mohammadi üzere İran’daki önde gelen siyasi tutuklular, çoklukla aileleri yahut aktivist arkadaşları aracılığıyla dış dünyayla bağlantı kurabiliyor.
“Ellerinden ve bacaklarından asıldılar”
Mohammadi mektubunda son şovlarda tutuklanan kimi bayanların Meskenin Hapishanesi’ndeki bayanlar koğuşuna nakledildiğini söylüyor. Bu, Mohammadi’ye maruz kaldıkları tacizin detaylarını öğrenme bahtı vermiş.
Tanınmış bir aktivistin, kendisini cezaevine götüren araçta, ellerinin ve bacaklarının başının üzerinde bir kancaya bağlandığını ve akabinde güvenlik vazifelileri tarafından cinsel hücuma uğradığını söylediğini aktardı. Mohammadi, aktivistin bedeninde morluklar ve yara izleri gördüğünü söylüyor. Sokakta gözaltına alınan diğer bir bayanın biri önde biri geride olmak üzere iki güvenlik vazifelisi tarafından motosiklete bindirildiğini ve tekraren hücuma uğradığını söylüyor.
İran devlet televizyonu, güvenlik güçlerinin bayan protestoculara tecavüz ve cinsel tacizde bulunduğuna dair haberleri yalanladı. 19 Aralık tarihli bir haberde, bayan mahkumların tamamının bayanlardan oluşan tesislerde tutulduğu ve Batı medyasındaki tecavüz tezlerinin “söylenti” ve “asılsız” olduğu belirtildi. Lakin İran, ülkedeki protestolarla ilgili haberciliği ağır bir biçimde baskılamaya devam ediyor. Hudut Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), İran’ın şu anda dünyadaki gazetecilerin en fazla hapsedildiği üçüncü ülke olduğunu kaydediyor.
Mohammadi, gözaltındaki bayanların ailelerine baskıya yol açabilecek olsa da, buna bir son vermeye çalışmak için neler olduğunu ifşa etmenin gerekli olduğuna inandığını söylüyor. “Bu hataların ortaya çıkmaması, bayanlara yönelik bu baskıcı prosedürlerin sürdürülmesine katkı sağlayacaktır” diyor.
“Bu nedenle, İran’daki bayan aktivistlere, uğraş yürütenlere ve protestoculara yönelik taarruzun global seviyede geniş ve güçlü bir biçimde haberleştirilmesi gerekiyor üzere görünüyor.”
İran’daki sivil toplum üzerindeki baskı göz önüne alındığında bunun bilhassa değerli olduğunu da kelamlarına ekliyor.
“Güçlü bağımsız sivil kuruluşların yokluğunda, medyanın ve memleketler arası insan hakları örgütlerinin ve global kamuoyunun ilgisi ve dayanağı değerlidir.”
Mohammadi mektubunu, İran’ın “cesur, dirençli, canlı ve umutlu kadınlarının” zafere ulaşacağına inandığını tabir ederek bitirdi. “Zafer, demokrasiyi, barışı ve insan haklarını tesis etmek ve zulmü bitirmek demektir” dedi ve ekledi: “Geri adım atmayacağız.”